Foto: Shutterstock
Novo istraživanje objavljeno 8. aprila u prestižnom medicinskom časopisu “The Lancete”, otkriva u kojim slučajevima nas čeka drugi talas epidemije.
Izbijanje bolesti Covid-19, koju izaziva novi virus korona, započelo je u kineskom gradu Vuhanu krajem 2019. godine. Do 30. marta 2020. godine, virus se proširio na 203 države širom sveta i zvanično je proglašena pandemija. Uz dosad neviđene javno-zdravstvene mere, lokalno prenošenje u Kini je zaustavljeno.
Kako se veliki broj zemalja trenutno suočava sa prvim talasom epidemije Covid-19, neophodno je razumevanje načina na koji je svaka od mera uticala na sprečavanje prenošenja SARS-CoV-2 u Kini, piše prestižni naučni časopis The Lancete u članku objavljenom 8. aprila.
Keti Lian (Kathy Leung) sa Univerziteta u Hong Kongu, i njene kolege, predstavili su u izveštaju svoje procene o prenosivosti i ozbiljnosti Covid-19 tokom prvog talasa u četiri grada i deset provincija u Kini, izvan Hubeja.
Studija je pokazala da se broj reprodukcije na odabranim lokacijama značajno smanjio nakon što su 23. januara 2020. godine uvedene mere nefarmaceutske kontrole i od tada je ostao niži od 1.
Prenosioci SARS-CoV-2 na tim lokacijama uglavnom su bili ljudi koji su došli iz Hubeja u toku januara, što je u određenoj meri slično načinu prenosa i u nekoliko drugih zemalja u istom periodu.
Epidemija i kineskim provincijama izvan Hubeja, je počela da se širi lokalno tek nakon 31. januara. Stoga, rezultati istraživanja Lianove ukazuju na činjenicu da nefarmaceutske mere u Kini imaju sposobnost da zaustave širenje virusa.
Epidemija se ubrzan širi u velikom broju država, što ukazuje na nedovoljnu pripremljenost. Imajući u vidu da su mnoge zemlje krajem januara uvele zabranu letova u i iz Kine, postoji potreba da se proveri, da li je ranije uvođenje mera poput socijalnog distanciranja, promene ponašanja stanovništva i traženja kontakata, moglo da uspori i ublaži epidemiju.
Lian i njene kolege su dalje izradile model potencijalnih štetnih posledica prevremenog popuštanja mera i otkrili da takva odluka može dovesti do ponovnog širenja virusa, tj do drugog talasa infekcije. Ovo istraživanje je od presudnog značaja za vlade širom sveta, jer upozorava na opasnost preranog ublažavanja strogih mera.
Međutim, u ovoj studiji nije razmatran efekat svake intervencije pojedinačno, niti je utvrđeno koja mera se pokazala kao najefikasnija. Kako bi se zemlje što pre vratile u normalu, neophodno je ispitivanje svake mere pojedinačno, odnosno njenog efekta.
Na primer, kada uvedena zabrana međunarodnih letova, sporvedeno je istraživanje koje je pokazalo da je ta mera imala zapažen efekat na odlaganje širenja epidemije na međunarodnom nivou, međutim, samo sa kašnjenjem od 3 – 5 dana u Kini.
Druga studija usredsređena na efekte produžavanja ili popuštanja mere socijalnog distanciranja u Vuhanu, sugeriše da ako se mere postepeno ublaže u martu, drugi talas epidemije, na severnoj hemisferi, može da se pojavi sredinom leta.
Zbog toga je sada neophodno napraviti plan za dalje praktikovanje mera kao što su ograničeno kretanje i socijalno distanciranje, kao i da se osmisle alternativne strategije koje bi se primenjivale nakon ukidanja ovih mera.